Голливуд актеру Джордж Клуни жана анын жубайы Амал негиздеген «Акыйкат үчүн» Клуни коомдук фонду үй-бүлөдөгү зомбулуктун курмандыгы болгон Гүлжан Пасанованы колдоп, күйөөсүнүн ден-соолугуна олуттуу зыян келтирди деп айыпталып, анын өлүмүнө алып келген. Бул иш боюнча отчет уюмдун расмий сайтында берилген. Документ, ошондой эле, Ош облустук сотуна берилген консультативдик корутунду менен коштолот.
Ош шаарынын 29 жаштагы тургуну каза болгон 46 жаштагы күйөөсүнүн ден-соолугуна олуттуу зыян келтирди деп күнөөлүү деп табылды. Аял маркумга жети жыл мурун үйлөнгөн жана анын мурунку никедеги эки өспүрүм баласынын өгөй энеси болгон. Сотто келтирилген далилдер анын көп жылдар бою мас болгон күйөөсү тарабынан катуу психологиялык жана физикалык зомбулукка дуушар болгонун тастыктайт жана 2017-жылы эркек адам Гүлжанды катуу сабаган, ал эсин жоготуп, ооруканага жаткырылган. Пасанованы медициналык кароодон өткөрүп, күйөөсүн өлтүргөн деген шек менен кармалгандан кийин, аялдын денесинде көптөгөн көк ала тактар жана манжаларындагы чоң жаралар болгон.
Сотто ал ошондой эле жаракат менен ооруканага жаткырылганын, бирок күйөөсүнүн коркутууларынан улам чыныгы себебин жашырганын жана кулаганынын кесепетинен жаракат алганын айтты.
Өлгөн күнү уруштун себеби, бир нече күн мурун күйөөсү Пасанованын эки адам менен унаага жумушка келгенин көргөн. Анан Гүлжан аны алдап жатат деп ойлоп, бетине уруп, телефонду алды.
«2019-жылдын 19-ноябрында кечинде күйөөсү саат 22:00 чамасында үйүнө кайтып келген. Ал мас болуп, Гүлжанды чыккынчылык кылган деп айыптаган. Чатак чыгып, анын жанынан Пасановага коркутуп, ага ашкана бычагын ыргыткан, бирок тийбей калган. Абал курчуп бараткандыктан, жолдошу Гүлжанды башына урду. Аял балконго чуркап барганда, күйөөсү аны өлтүрөм деп кыйкырганын укту. Аны дагы бир жолу сабайбы деп коркуп, Пасанова үйдү оңдоого арналган арматураны алып, бөлмөгө кайтып келди. Ал күйөөсүн жыгылып кеткенче, башына бир нече жолу арматура менен урган. Сот отурумунда Гүлжан күйөөсүн өлтүргүсү келбегенин айтты, бирок ошол учурда аны урганда, аябай коркуп, ачууланып, өзүн кармай албай калган», — деп айтылат документте.
Андан кийин аял күйөөсүнө жардам берүүгө аракет кылган, бирок эс-учун жоготкон. Ал жардам сурап кошунасына (күйөөсүнүн бир тууганы) чуркап барып, алар тез жардам чакырышкан. Бир нече сааттан кийин Ош шаардык ооруканасында каза болгонун билдиришкен.
Гүлжан Пасанова күйөөсүн акыркы сапарга узатуу учурунда камакка алынып, камакка алынган. Ага «Денеге оор залал келтирүү, анын натыйжасында байкабастыктан жабырлануучунун өлүмүнө алып келүү» беренеси боюнча айып тагылган.
Документке ылайык, Клуни Фондунун байкоочусу ушул иш боюнча Ош шаардык сотунун бардык отурумдарына — 2020-жылдын 5-мартына чейин сот өкүмүнө чейин катышкан. Байкоочулардын айтымында, Пасановага карата сот процесси акыйкат соттук териштирүү укугунун одоно бузулушу менен коштолгон. Мындан тышкары, прокуратура жана сот үй-бүлөдөгү зомбулуктун документтештирилген тарыхын четке кагышты.
Отчетто прокурор ошондой эле айыпталуучунун көрсөтмөлөрүн бир нече жолу кемсинткендиги менен, ага жана анын адвокатына үнүн көтөргөнү айтылат. Судья сейрек кийлигишип, айыптоочу талаптагыдай эмес ишин уланта берген.
Сотто Пасанова күйөөсүн урганын мойнуна алды, бирок өзүн-өзү коргоп, «күчтүү эмоционалдык толкундануу (таасир)» болгонун билдирди. Сот аялды күнөөлүү деп таап, аны тогуз жылга эркинен ажыратуу жана ири өлчөмдө айып салуу өкүмүн чыгарды.
«Клуни Фонду Ош облустук сотун Гүлжан Пасанованын акыйкат сот жараянына болгон укугун бузууларды четтетүү боюнча чараларды көрүүгө, соттун өкүмүн жокко чыгарууга жана үй-бүлөдөгү зомбулуктун бардык фактыларын эске алуу менен ишти кайра карап чыгууга чакырат», — деп айтылат облустук сотко берилген консультативдик корутундуда.
«Клуни адилеттүүлүк фонду» (Clooney Foundation for Justice) Голливуд актеру Джордж Клуни жана анын жубайы Амал тарабынан негизделген коомдук уюм болуп, адам укуктарын бузгандыгы үчүн жоопкерчиликке тартылып, ар кайсы өлкөлөрдө акыйкаттыктын кызыкчылыктарын коргогон. Гүлжан Пасанова ишиндеги кылмыш процесси Америка адвокаттар ассоциациясынын адам укуктары борбору (American Bar Association) менен биргеликте көзөмөлдөнгөн.