Кыргызстан аялдардын ишкердигин колдоо программасын даярдайт

Экономика жана фмнансы министрлигинин маалыматы боюнча, аялдардын ишкердигин колдоого жана өнүктүрүүгө багытталган программалар коомдук талкууга коюлган.

Программа 2025-жылга чейин жүзөгө ашырылышы үчүн иштелип чыккан.

“2021-2025-жылдарга КРда аялдардын ишкердигин колдоо жана өнүктүрүү программасын бекитүү жөнүндө” документке ылайык, КРда аялдар расмий эмес эмгек рыногунда, тейлөө жана сооданын айрым тармактарында басымдуулук кылышат. микрокредиттин негизиндеги өз алдынча иш алып баруу чөйрөсүндө, алардын көпчүлүгү социалдык пакетти, социалдык жана пенсиялык камсыздандырууга байланыштуу укуктарды жана саламаттыкты сактоо кызматтарын алуудан автоматтык түрдө ажыратат.

Акыркы жыйырма жыл ичинде Кыргызстанда калктын жумуш менен камсыз болуу деңгээлинин төмөндөшү байкалууда, бул айрыкча аялдарга терс таасирин тийгизүүдө. Жалпы жумуш менен камсыз болгон аялдардын үлүшү 1990-жылдагы 83%дан 2015-жылы 45,4%га чейин төмөндөгөн.

Ошол эле учурда, аялдарга карата белгилүү бир чектөөлөрдү белгилеген салттардан жана менталитетке байланыштуу, өлкөдө экономикалык чөйрөдөгү гендердик айырмачылык көбөйүп, аялдардын орточо эмгек акысынын төмөндөшүнө алып келди. 2007–2010-жылдардагы аялдардын эмгек акысы эркектердикинин 67% гана түзгөн, ал эми айыл жеринде аялдардын кирешеси андан төмөн болгон. 1960-жылдан 1990-жылга чейинки мезгилде. экономикада аялдардын катышуусу кыйла жогору болгон – 80%, ал эми 1991-жылдан 2007-жылга чейин бул пропорция бүткүл өлкө боюнча 53,6% чейин төмөндөгөн.

Чакан жана орто бизнести өнүктүрүүдөгү негизги көйгөйлөр:

1) Каржылоого мүмкүнчүлүк (насыялар, субсидиялар, инвестициялар);

2) бюрократия (лицензиялоо жол-жоболорун каттоо жана лицензия алуу);

3) Жогорку салык жүгү;

4) формалдуу эмес сектордун атаандаштарынын жүрүм-туруму (товарлардын баасын төмөндөтүү, салык төлөөдөн качуу);

5) коррупция;

6) кадрлардын квалификациясы жетишсиз;

7) жер ресурстарына жеткиликтүүлүк (жер участогунун болушу, баасы жана сатып алуу / каттоодо кыйынчылыктар);

8) Салык жана бажы администрациясынын чыгымдары көп (салык жана бажы жол-жоболору жаатындагы отчеттуулук жана кызмат көрсөтүү кыйынчылыктары).

Мындан тышкары, бизнести өнүктүрүүнүн жогорудагы көйгөйлөрү, аялдардын ишкердигин өнүктүрүүнүн көйгөйлөрү менен төмөнкүлөрдү аныктоого болот:

1) аялдардын ишкердүүлүгүнүн бирдиктүү аныктамасынын жоктугу;

2) Аялдардын ишкердүүлүгүнүн экономикага кошкон салымын баалоо боюнча гендердик бөлүнүштөрдүн жоктугу;

3) өнүккөн бизнес инфраструктурасы;

4) кызыкдар тараптар арасындагы чакан жана орто бизнес саясатын баалоо жана мониторинг жүргүзүү үчүн расмий координациялык аянтчанын жоктугу;

5) базардын жеткиликтүүлүгү жана нарк чынжырына кирүү үчүн мамлекеттик стимулдардын жана чаралардын жоктугу.

6) 2019-жылы Бишкек шаарында мамлекеттик ишмерлердин катышуусунда 400 ишкердин катышуусунда «Кыргызстандагы аялдардын ишкердүүлүгү: жаңы импульс» аттуу чоң улуттук конференция болуп, анда КР Өкмөтүнүн пландары жарыяланган – аялдардын ишкердигин өнүктүрүүнүн мамлекеттик программасын кабыл алуу, анда бул багытта бир катар көйгөйлөрдү чечүү үчүн аялдардын ишкердигин өнүктүрүүнүн каржылоо, окутуу жана башка маселелерине жетүү маселелери камтылган.

Жогорудагы көйгөйлөрдү жоюу максатында, Өкмөттүн 2020-жылдын 10-мартындагы No149 токтому менен түзүлгөн Ведомстволор аралык жумушчу топтун мүчөлөрүнүн сунуштарынын негизинде, КР Өкмөтүнүн ушул токтомунун долбоору 2021-2025-жылдарга КРда аялдардын ишкердигин колдоо жана өнүктүрүү программасын бекитүүнү караштырат.

Добавить комментарий