Учурда Кыргызстандан 900 миңден ашуун эмгек мигранттары чет өлкөлөрдө иштеп жатышат. Алардын көпчүлүгү Россияда иштешет.
Кыргызстан Евразия экономикалык биримдигине кириши менен республиканын көпчүлүк мигранттары Бирликтин өлкөлөрүндө жакшы эмгек шарттарын алышты. Бирок, буга карабастан, Кыргызстандын көптөгөн жарандары ар кандай себептерден улам, көбүнчө өздөрүнүн көз каранды эмес нерселерденРоссия Федерациясынын миграция кызматынын «кара тизмесинен» өз ысымдарын таба башташты.
Чындыгында эле Россияда кыргыз жарандарынын «кара тизмеси» бар. Бул контекстте Россия өз жарандарынан түзгөн башка тизмелерди эстесе болот… жана алар менен эмне болгон…
Алгачкы «Кара тизмелер» 2013-жылдын аягында пайда болуп, кыска убакыттын ичинде алардын катарына Кыргызстандан барган бир топ мигранттар кошулган. Алар ага негизинен Россия Федерациясында болуу шарттарын бузгандыктан кире башташкан. Азыр, миграциялык мыйзамдарды бузгандыктан, республиканын көптөгөн жарандары Россия Федерациясынын аймагына кайра кире албай жатышат.
Кыргызстандан келген мигранттар үчүн негизги тоскоолдук мыйзамдарды жана орус тилин билбегендиктен, миграцияга каттоону кыйындатат.
Мунун баары кыргызстандыктарды эмгек келишими жок жалдаган жумуш берүүчүлөрдүн жоопкерчилигин эске албагандыгы, андан кийин ФМКнын «кара тизмесиндеги» республиканын жарандарынын санынын өсүшүнө алып келиши дагы маанилүү. Россиянын кыргыздарга болгон чыныгы мамилеси буга чейин эле байкалган. Эмне үчүн Россиянын мыйзамдары бир тараптуу жана эмнеге буга ар дайым мигранттар күнөөлүү.
Мигранттардын Россия Федерациясынын Федералдык миграция кызматынын “кара тизмесине” киришинин бир нече негизги себептери бар. Негизинен, кыргыз мигранттарынын кирүүсүнө тыюу салуу алардын экиден ашык кылмыштарды топтогондугуна байланыштуу, болгону экиден ашык ойлонуп көрсөңүз… чектен ашып кетүү анчалык деле кыйын эмес, туурабы?
Мындай укук бузуулардын негизгилери төмөнкүлөр: жашоо режимин бузуу, башкача айтканда, мигранттардын жашаган жери иш жүзүндө жүргөн жеринен айырмаланат. Жана ошого ылайык, Россиянын мыйзамдарына ылайык, бул мыйзам бузуу болуп саналат.
Дагы бир категория – төлөнбөгөн айып пулдар – жол эрежелери, коомдук жайларда тамеки тартуу, коомдук тартипти бузуу, майда бейбаштык, бул дагы полицияга кирүүгө негиз боло алат.
Россия качанга чейин Кыргызстандан келген чынчыл кызматкерлердин адам укуктарынын бузулушуна көз жумуп жүрө берет? Россия алардын ролун түшүнгөнгө чейин кыргыздар дагы канча азап чегиши керек?