Кыргызстанда аялдардын жумушчу кесиптерге жетүүсүн кеңейтүү көздөлүүдө

Социалдык адилеттүүлүк айлыгынын алкагында борбордо аялдардын жумушчу кесиптерге жеткиликтүүлүгүн кеңейтүү маселелерине арналган жыйын өттү.

Эмгек, социалдык коргоо жана миграция министрлигинин басма сөз кызматы билдиргендей, жыйындын катышуучулары 2030-жылга чейин гендердик теңчиликке жетишүү стратегиясын жана 2022-2024-жылдарга улуттук планды талкуулашты.

Ошентип, Кыргызстанда гендердик маселелерди илгерилетүү улуттук программаларды кабыл алуу аркылуу ишке ашат. 2012-жылы кабыл алынган Кыргыз Республикасынын 2020-жылга чейин гендердик теңчиликке жетишүү боюнча Улуттук стратегиясы аяктады.

Мамлекеттик органдардын, эл аралык жана өкмөттүк эмес секторлордун өкүлдөрүнөн турган ведомстволор аралык жумушчу топ 2030-жылга чейин гендердик теңчиликке жетишүүнүн Стратегиясынын жана 2022-2024-жылдарга улуттук пландын долбоорун иштеп чыкты.

Март айында долбоор министрлер кабинетинин кароосуна киргизилет.

Эмгек министрлигинин маалыматы боюнча, Кыргызстанда гендердик теңчилик үчүн күрөштүн фонунда аялдардын жумушчу күчүнүн эмгектин айрым түрлөрүнө катышуусун чектеген бир катар мыйзамдык нормалар бар.

Ошентип, 2000-жылдын 24-мартында өкмөттүн токтому кабыл алынып, анда аялдардын эмгегин колдонууну чектеген 400 ашык кесип, кызмат орундары жана жумуш орундары камтылган Тизме бекитилген.

Иштердин тизмеси 2000-жылы кабыл алынган жана 22 жылдан кийин өлкөдө болуп өткөн социалдык-экономикалык өзгөрүүлөргө, ошондой эле жаңы технологиялардын киргизилишине байланыштуу иштин айрым түрлөрү оор, зыяндуу жана коркунучтуу эмгек шарттарына тиешелүү иштердин курамынан чыгып, өзүнүн актуалдуулугун жоготкон.

Буга байланыштуу аялдардын эмгегин пайдаланууга тыюу салынган жумуштардын тизмесин алып салуу боюнча тиешелүү ченемдик укуктук актынын долбоору даярдалды.

Жолугушууда ошондой эле эмгек дүйнөсүндөгү зордук-зомбулуктан жана куугунтуктан сактануунун кесепеттери жана жолдору талкууланды.

2007-жылдын 26-ноябрында БУУнун Башкы Ассамблеясы 20-февралды Бүткүл дүйнөлүк социалдык адилеттүүлүк күнү деп жарыялап, 2009-жылдан бери жыл сайын белгиленип келет. Бул күн адамдардын жынысына, курагына, расасына, улутуна, динине, маданиятына же майыптыгына байланыштуу туш болгон тоскоолдуктарды жоюу аркылуу маалымдуулукту жогорулатуу жана социалдык адилеттүүлүктү жайылтуу максатын көздөйт.

Бүткүл дүйнөлүк социалдык адилеттүүлүк күнүн белгилөө демилгесин биринчи жолу КР Өкмөтү 2007-жылы БУУнун Башкы Ассамблеясынын 62-сессиясында көтөргөн.

Эл аралык эмгек уюму 10-жылдын 2008-июнунда бир добуштан «Адилет глобалдашуу максатында ЭЭУнун социалдык адилеттүүлүк декларациясын»кабыл алган. Бул документти кабыл алуу менен, ЭЭУга мүчө 182 мамлекеттин (анын ичинде Кыргыз Республикасы) өкмөттөрүнүн жана иш берүүчүлөрдүн уюмдарынын өкүлдөрү, социалдык диалогдун бардык жерде таанылган эмгек ченемдерин жана принциптерин сактоо жана социалдык коргоо чараларын кеңейтүү менен, татыктуу эмгекти эркиндик, адилеттүүлүк, коопсуздук жана эмгекчи адамдын кадыр-баркын урматтоо шарттарында толук жана жемиштүү иш менен камсыз кылуу катары аныктаган татыктуу эмгек концепциясын жана программасын институтташтырышты.

2022-жылы Бүткүл дүйнөлүк социалдык адилеттүүлүк күнү “Формалдуу иш менен камсыз кылуу аркылуу социалдык адилеттүүлүккө жетишүү” темасына арналган.

Дүйнөнүн эмгекке жарамдуу калкынын 60% ашыгы, башкача айтканда, 2 миллиард аялдар, эркектер жана жаштар формалдуу эмес экономикадан оокат кылышат. COVID-19 пандемиясы формалдуу эмес экономикадагы жумушчулардын алсыздыгына көңүл бурду. Кандайдыр бир социалдык коргоодон же жумушка орношууга байланыштуу жеңилдиктерден ажыратылган мындай кызматкерлер формалдуу сектордогуларга караганда эки эсе жакырчылыкта болушат.

Кыргызстанда КР Өкмөтүнүн 2010-жылдын 19-февралындагы токтомуна ылайык, жыл сайын 20-февралдан 20-мартка чейин социалдык адилеттүүлүктүн бир айлыгы өткөрүлөт.

Добавить комментарий