Өзбекстанда эң ири мунай жана битум кени ачылды

Өзбекстанда табылган жабышчаак мунайдын жана битумдун эң ири кени Зерафшан ойдуңунда жайгашкан. Кендин битуминоздуу мунайдын запасы дээрлик 100 миллион тоннага жетет.

Бул тууралуу Uzdaily.uz кабарлады.

Кен Sanoat Energetika Guruhi (SEG) жана Kontiki-Exploration компанияларынын биргелешкен аракеттери менен ачылган. Ал «Янги Узбекистон» («Жаңы Өзбекстан») деп аталды.

Бул жерде жылына 1500 скважинаны бургулоо шарты менен 2025-жылга карата өндүрүштүн максималдуу жылдык деңгээли 1 миллион тонна деп болжолдонууда. Битумдук нефтини чыгаруунун децгээлин камсыз кылуу учун жылына 1500 скважинаны бургулоо пландаштырылган.

Биринчи чалгындоо скважинасын бургулоо 2021-жылдын 15-майында башталган. Бургулоо иштери Самарканд жана Навои облустарынын чек арасында жүргүзүлүүдө, баалоо жана иштетүү скважиналарынын тереңдиги 400 метрден 750 метрге чейин. Бургулоо иштеринин жүрүшүндө альб, сеноман жана турон дооруна таандык шагыл жана кумдук катмарлары ачылган. Алардын бардыгы май, экстра-илешкек май жана битум менен каныккан болуп чыкты.

«Янги Узбекистон» кени Борбор Азиядагы эң жогорку технологиялуу кендердин бирине айланаары күтүлүүдө. Жакынкы 12 жылда аны өнүктүрүүгө 2,5 миллиард доллар инвестициялоо пландалууда.

Углеводороддорду өндүрүү үчүн SEG долбоорго бир катар эл аралык мунай кендерин тейлөөчү компанияларды тартты, анын ичинде:

McDANIEL (Канада) – геологиялык изилдөө, технологияны тандоо, өнүктүрүү стратегиясы жана техникалык-экономикалык негиздеме;

BYIS Manufacturing (АКШ) – буу цикли скважиналарды тазалоо технологиясы, өнөр жайлык буу өндүрүү;

O’NEILL Industries (АКШ) – көмүр кычкыл газы, азот жана беттик активдүү заттар менен бирге бууну генерациялоону жана инъекциялоону камсыз кылган скважиналарды буу менен иштетүү технологиясы;

GenOil (Канада) – битуминоздуу мунайды “синтетикалык” мунайга кайра иштетүү технологиясын иштеп чыгуу, технологиялык лицензия берүүчү;

Energy and Engineering (Россия) – битумдуу мунайды «синтетикалык» мунайга кайра иштетүү технологиясынын негизги долбоору;

Veraton I.T.C. (Россия) – суутектин термобарохимиялык таасири технологиясы;

Казан федералдык университети (Россия) – өзөктү петрофизикалык изилдөө, жеринде күйүү технологиясын иштеп чыгуу.

Sanoat Energetika Guruhi компаниясынын башкы директору Шокир Файзуллаев кендин ачылышы компаниянын 2030-жылга карата мунай өндүрүүнү 1,6 миллион тоннага чейин жеткирүү стратегиясынын бир бөлүгү экенин белгиледи.

«Бүгүн биз өндүрүштү жылына 425 миң тоннадан 500 миң тоннага чейин көтөрө алдык. «Янги Узбекстон» кенин иштетүү бул көрсөткүчтүн бир кыйла жогорулашына алып келет. Ошентип, Өзбекстан жакынкы аралыкта импорттук чийки мунайдын көлөмүн азайтып, өзүнүн чийки затынан кайра иштетилген продукцияларды чыгара алат», – деп түшүндүрдү Файзуллаев.

«Кичинекей тереңдиктердеги эң ири кен гана эмес, ошондой эле суюк мунайды тереңирээк жолуктура турган жаңы мунай аймагы ачылды», – дейт Kontiki-Exploration компаниясынын директору Сергей Астахов.

Анын айтымында, Өзбекстанда бир катар кызыктуу тоо аралык жана тоо этектериндеги ойдуңдар бар, аларда «көмүр суутектерин издөө жана табуу зарыл».

Учурда геологиялык чалгындоо жана геологиялык чалгындоо иштери өндүрүмдүү калыңдыктарды аныктоо жана битум жана мунай кендерин чектөө, ошондой эле казып алуу ыкмасын аныктоо боюнча тажрыйбалык иштер жүргүзүлүүдө.

2018-жылдын июль айында Өзбекстандын Мамлекеттик геология комитети Өзбекстандагы пайдалуу кендердин потенциалдуу наркы 5,7 триллион долларды, чалгындалган запастардын баасы 1 триллион долларга жакын экенин билдирген. Бирок өлкөнүн аймагынын негизги бөлүгү бул жагынан али изилдене элек, ошондуктан жаңы кендерди ачуу ыктымалдыгы жогору.

Добавить комментарий