БУУ: Сомали толугу менен ачарчылыкка туш болууда

БУУ Сомалинин калкы толук масштабдуу ачарчылыкка туш болот деген божомолдорун бөлүштү.

Атап айтканда, катуу жана узакка созулган кургакчылыктан улам миллиондогон сомалиликтер чыныгы ачарчылыкка кабылышы мүмкүн экени белгиленет. Ошол эле учурда Сомалинин элинин жардамга болгон муктаждыгы БУУнун гуманитардык агенттиктеринин мүмкүнчүлүктөрүнөн алда канча жогору.

Бүгүн БУУнун Азык-түлүк жана айыл чарба уюму (ФАО), Гуманитардык маселелерди координациялоо бюросу, БУУнун Балдар фонду (ЮНИСЕФ) жана Бүткүл дүйнөлүк азык-түлүк программасы (ДАП) донорлорду тез арада жардам берүү үчүн зарыл болгон каражаттарды бөлүп берүүгө чакырды. Сомалиге жардам көрсөтүүнү кеңейтүү.

Сомалиликтердин 40 пайызга жакыны ачарчылыктын чегинде

Бириккен Улуттар Уюмунун агенттиктери алты миллион сомалилик калктын дээрлик 40 пайызы ачарчылыктын босогосунда турат деген жаңы ведомстволор аралык отчеттун жарыяланышынан кийин жардамга чакырышты. Ошону менен бирге, өзгөчө өлкөнүн эң кургакчыл алты районунда абал начарлоону улантууда.

Үчүнчү мезгил катары менен Сомалиде жамгыр жаабайт, кургак жер түшүм алып келбейт. Аба ырайынын кырсыктары узакка созулган чыр-чатакка жана калктын массалык түрдө жер которуусуна туш келди. Ушул жылдын башынан бери гана гуманитардык кырдаалдын тездик менен начарлашынын натыйжасында азык-түлүк коопсуздугу оор абалда калган адамдардын саны эки эсеге өстү.

БУУнун эксперттери Сомалинин алты районунда массалык ачарчылык коркунучу бар экенин эскертишүүдө – бул өлкөнүн тургундары 2011-жылы кабылгандай.

«Убакыт биз тарапта эмес»

«Чындыгында, убакыт биз тарапта эмес: тез арада каржылоо болбосо, сомалиликтер аз оокатынан ажырап, көбү өлүп калышы мүмкүн», – деди Адам Абделмула, Башкы катчынын атайын өкүлүнүн орун басары, гуманитардык жардам боюнча туруктуу координатор.

Ал бийликти жана өнүктүрүү боюнча өнөктөштөрдү дагы чечкиндүү аракеттенүүгө жана Сомалинин элинин тез өсүп жаткан керектөөлөрүн канааттандыруу үчүн көбүрөөк каражат бөлүүгө чакырды.

2022-жылдын февраль айына карата гуманитардык агенттиктер дээрлик эки миллион кишиге гуманитардык жардам көрсөтүштү, бирок аз каржылоодон улам алар өз иштерин сактап жана кеңейте албай жатышат.

Бул маселе чечилбесе, гуманитардык абалдын кескин начарлашына, кеңири жайылган ачарчылыкка алып келет.

Мындай гуманитардык трагедия Сомалиде акыркы жолу 2011-жылы болуп, 250 миң сомалилик ачарчылыктан каза болгон.

«Бизде мындай чоңдуктагы кризиске туура жооп берүү үчүн зарыл болгон каражат жок. Биздин көз алдыбызда трагедия болуп жатат жана биз эч нерсе кыла албайбыз, колубуз байланып турат», – деди ФАОнун Сомалидеги өкүлү Этьен Петершмитт.

Балдардын өмүрү коркунучта 

Беш жашка чейинки балдар өзгөчө оор абалда. Эксперттер жыл аягына чейин 330 миң бала ачарчылык коркунучуна туш болот деп кооптонушууда. Жалпысынан 1,4 миллион кичинекей сомалилик тамактанбай калат.

“Балдардын өмүрү коркунучта. Эгерде каржылоонун жетишсиздиги жоюлбаса, тамак-аштын жетишсиздиги көбөйүп, балдар курч жетишсиз тамактануу жана алдын ала турган оорулар коркунучуна кабылышы мүмкүн. Балдардын ачкачылыктан өлүшү бүткүл адамзат үчүн орду толгус сокку болот”, – деди ЮНИСЕФтин Сомалидеги өкүлү Анжела Кирни.

Каржылоодогу боштуктар

 Бүгүнкү күндө Сомалидеги кургакчылыктын кесепеттери менен күрөшүү боюнча БУУнун программалары катастрофалык деңгээлде каржыланбайт. 1,5 миллиард АКШ долларын талап кылган 2022-жылга карата Сомалинин гуманитардык жооп кайтаруу планы 4,4 пайызга гана каржыланат.

Бүткүл дүйнөлүк азык-түлүк программасынын өкүлү Эль-Хидир Далум бүгүн биз чындыгында кээ бир сомалиликтерди башкалардын тамак-аш рационун азайтуу аркылуу сактап калуу зарылдыгы жөнүндө сөз болуп жатканын баса белгиледи. Анын айтымында, бүгүнкү күндө гуманитардык катастрофа коркунучу курчуп турганда мындан башка жол жок.

«Мен бул жылы гуманитардык муктаждыктар болуп көрбөгөндөй болгонун билем, бирок мен дүйнөнү Сомалиден артка кайтпоону суранам… Биз миллиондогон адамдардын өмүрү жөнүндө айтып жатабыз», – деди Эль-Хидир Далум.

Добавить комментарий