Матраимов мамлекетке 2 миллиард сом зыян келтирген

Коррупциялык кылмышка шектелип кармалган Райымбек Матраимов тергөө органдары менен кызматташууга макул болду.

УКМК Бажы кызматынын башчысынын мурунку орун басары Райымбек Матраимовдун кылмыштуу аракеттеринен улам келтирилген алдын-ала зыянды аныктады. Ал болжол менен 2 миллиард сомду түздү. Кылмыш ишин иликтөөгө катышкан адам буга чейин бул сумманы төлөп берүүгө даяр экендигин жарыялаган.

«Райымбек Матраимовдун күнөөсүн тастыктаган алынган далилдердин негизинде, экинчисине «Коррупция» беренеси боюнча кылмыш жасагандыгы үчүн шектүү деп билдирүү жөнөтүлдү. Кылмышка шектүү тергөө менен кызматташуу боюнча арыз жазып, ноябрь айынын аягына чейин бюджетке келтирилген зыяндын ордун толугу менен төлөп берүүгө даяр. Ал буга чейин УКМКнын депозиттик эсебине 80 миллион сом суммасында биринчи төлөмдү жасаган», – деп билдиришти башкармалыктан.

Шайлоону өткөрүп, карыздарды төлөө

Эки миллиард сом бул өтө чоң сумма. БШК жаңы парламенттик шайлоого 450 миллион сарптоону пландап жатат. Мамлекеттик бажы кызматынын экс-башчысы кайтарып берүүгө даяр болгон акча ушул сыяктуу төрт шайлоо өнөктүгүнө жетиштүү болмок.

Эки миллиард сом АКШ долларынын учурдагы курсу боюнча 24,7 миллион долларды түзөт. Бул каражаттардын эсебинен өлкөнүн тышкы карызын бир аз кыскартууга мүмкүн болду. Мисалы, Сауд Өнүктүрүү Фондусуна 24,16 миллион доллар карызын төлөп берсе болот. Же Кореянын Экспорттук-Импорттук Банкына (14,14 млн. Доллар) жана Кувейт Араб Экономикалык Өнүктүрүү Фондуна (7,14 млн.) карыздардв тез арада төлөп берсе болот.

2020-жылдын 1-октябрынан тартып көтөрүлгөндөн кийин, Кыргызстанда орточо пенсия 6 миң 61 сомду түздү. Зыяндын ордун толтуруу деп жарыяланган каражат 329 миң 979 пенсионерге мындай пенсияны төлөп берүүгө жетиштүү болот экен. Бул республикадагы пенсионерлердин жалпы санынын дээрлик жарымына барабар.

Бүгүнкү күндө 508 200 адам мамлекеттик жөлөк пул алышат. Эгерде Райымбек Матраимов убада кылган акчаны ушул адамдарга бөлсөк, анда алардын ар бири 3935 сомдон алышат экен.

Мектептер, бала бакчалар, жолдор

Ал эми бул каражаттарды, мисалы, социалдык объектилерди – мектептерди, бала бакчаларды курууга берсе болот. Жолдорду оңдоого же реконструкциялоого жөнөтсө болот.

Ош облусунун Кара-Суу районундагы Маданият айылында ушул жылдын январь айында 225 окуучуга ылайыкташтырылган мектеп кура башташты. Мамкурулуштун маалыматы боюнча, келишим боюнча, билим берүү мекемесинин курулушунун сметалык баасы 890,8 миң долларды түзөт. Эгерде сомго которулса, анда бүгүнкү курс менен 71,9 миллион сомду түзөт. Мындай 28 мектеп бар, алардын баасы 2 миллиард сомду түзөт, бул өлкөнүн ар бир аймагында төрттөн.

Салык кызматынын өрттөлгөн имаратынын ордунда Бишкек шаарынын мэриясы 100 орундуу бала бакча куруп жатат. Жайдын ички аянты 1 миң 216 чарчы метрди түзөт. Сметалык баасы 35 миллион сомду түзөт. Эгерде мындай бала бакчалар Райымбек Матраимовдун акчасына курулган болсо, анда биз 57 жаңы мектепке чейинки мекемелерди алмакпыз.

Эсеп палатасынын экс-төрагасы Элмира Ибраимованын айтымында, өлкөдө бир чакырым жолду куруу баасы 0,7 миллион доллардан 3,1 миллион долларга чейин. Мисалы, Ош-Баткен-Исфана жолун реабилитациялоо боюнча долбоорго ылайык, бир чакырымы 737,4 миң доллар турат. Бул ишке ашырылып жаткан акыркы долбоорлордун эң төмөнкү баасы.

Эгерде ушул чыгымдарды негиз катары алсак, анда 34 чакырым жаңы каттамдар курулушу мүмкүн экен.

Же болбосо жаңы жолдорду салбастан, облус борборлорундагы мурунку каттамдарды оңдоп койсо болот. Алар үчүн бюджеттен бир чакырымына 3,2 миллион сом өлчөмүндө каражат бөлүнгөн. Көрсө, рекорддук 625 чакырым жолду 2 миллиард сомго оңдосо болот экен.

Саламаттык сактоого жардам берүү

Кыргызстан коронавирустун экинчи толкуну менен капталды. Бийлик жайкы эпидемия учурунда корутунду чыгарып, кетирген каталарын оңдойт деген үмүт аз. Убадаланган 2 миллиард сомду саламаттык сактоо тутумунун потенциалын чыңдоо үчүн колдонсо болот.

Мисалы, аларды жаңы оорукананын курулушуна бөлсө болот. Мамлекеттик курулуш комитетинин маалыматы боюнча, «Капиталдык салымдар» беренеси боюнча медициналык мекемелердин курулушуна жана капиталдык ремонтуна республикалык бюджеттен 319,6 миллион сом жана Региондорду Өнүктүрүү боюнча Социалдык Өнөктөштүк Фонду бөлүнгөн.

Бул каражатка 14 саламаттык сактоо мекемесинде жумуштар аткарылат. Көрсө, бир ооруканага 23 миллион сом кетет экен. Эгерде капиталдык оңдоп-түзөөгө жана жаңы ооруканаларды курууга каражат ошол эле 2 миллиард сомдон жумшалган болсо, анда 87 медициналык мекемеде иш жүргүзүүгө болот эле.

Республика ооруканаларга гана эмес, ошондой эле шаймандарга – ошол эле кычкылтек концентраторлоруна жана өпкөнүн жасалма желдетүүчү аппараттарына муктаж. 1500 желдеткичти 2 миллиард сомго сатып алса болот. Же 30 миңден ашык кычкылтек концентратору.

Июль айында, коронавирус эпидемиясы күч алган кезде, 20 520 медициналык кызматкер жумушка орношкон. Эгерде ушул маалыматтарды негиз катары алсак, анда ар бир дарыгерге 2 миллиард сомдон 97,4 миң сом төлөнүп берилиши мүмкүн.

Добавить комментарий