Сооронбай Жээнбеков экс-президент статусун алган жана «Кыргыз Республикасынын Президентинин ишмердигинин кепилдиктери жана экс-президенттин статусу жөнүндө» мыйзамга ылайык, бир катар артыкчылыктарды алган.
Экс-президент болуу деген эмнени билдирет
Теория боюнча, экс-президенттин наамы өмүр бою. Экс-президент саясий жана атайын мамлекеттик кызматтарды, ошондой эле саясий партиянын башкаруу органдарында кызмат орундарын ээлебеши же анын ишине башка жол менен катышпашы керек.
Кол тийбестик
Экс-президент өзүнүн бийлиги учурунда жасаган аракеттери же аракетсиздиги үчүн кылмыш жоопкерчилигине тартылышы мүмкүн эмес; аны кармоого, камакка алууга, издөөгө же суракка алууга болбойт. Кол тийбестик ал жашаган турак жайга жана кызматтык жайга, колдонулган транспортко, байланыш каражаттарына, анын архивине, башка мүлкүнө, документтерине, жүктөрүнө жана кат-кабарларына жайылтылат.
Экс-президент ушул статусунан ажыратылгандан кийин гана кылмыш жоопкерчилигине тартылышы мүмкүн. Мындай мисалдарды Кыргызстандын тарыхы жакшы билет: былтыр Алмазбек Атамбаевден кол тийбестик алынган.
Коопсуздук
Экс-президентке өмүр бою мамлекеттик коргоо берилет жана толугу менен.
Медициналык кызмат
Экс-президент, анын жубайы жана жашы жете элек балдары мамлекет башчысынын ыйгарым укуктары токтотулган күнү көрсөтүлгөн акысыз медициналык жардамга укуктуу.
Акча
Пенсия курагына чейин экс-президент мамлекет башчысынын бир айлык маянасынын 75 пайызы өлчөмүндө өмүр бою айлык маяна алат. Пенсия курагына жеткенде, ага ошол эле өлчөмдө пенсия алууга укуктуу.
Баса, айлыктын көлөмү президенттин айлыгынын өсүшү менен көбөйөт.
Эгерде пенсияга чыга элек экс-президент мамлекеттик органда же компанияда эмгек акысы талап кылынган төлөмдөн жогору турган кызматка орношсо, анда эмгек акы токтотулат. Эгерде жаңы жумушта иштеп тапкан акчасы аз болсо, ага айырма төлөнөт.
Экс-президент пенсияга чыкканда, кайсы бир жумушта айлык алса дагы, карабастан, тиешелүү сумма толугу менен төлөнүп берилет.
Жайкы дача жана бул гана эмес
Экс-президентке өмүр бою мамлекеттик дачалардын бири берилет. Ошондой эле, ал аэропорттордун, темир жол бекеттеринин жана бекеттердин кызмат адамдары жана делегациялары үчүн залдардан акысыз пайдаланууга укуктуу.
Байланыш
Кыргызстанда жүргөндө экс-президент өкмөттүк байланыштарды жана мамлекеттик органдар, жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары жана уюмдар үчүн жеткиликтүү болгон байланыштын башка түрлөрүн акысыз колдоно алат. Ошондой эле, ал байланыштан тышкары кызматтарды алууга укуктуу.
Экс-президенттин почта жана телеграф билдирүүлөрүнүн бардык түрлөрү өкмөттүк категорияда жөнөтүлөт, иштелип чыгат жана жеткирилет.
Ар-намысты жана кадыр-баркты коргоо
Экс-президенттин ар-намысы жана кадыр-баркы мыйзам менен корголот.
Башка кепилдиктер
Экс-президент каза болгондон кийин, анын үй-бүлөсүнө ай сайын берилүүчү жөлөк пул берилет. Бул ал өлгөн күнү белгиленген карылык боюнча пенсиянын алты эселенген өлчөмүнө барабар.